Futbol Kulübünün Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinden Doğan Borçları

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin hizmet sözleşmesi olarak nitelendirilmesinin sonucu olarak hizmet sözleşmesinde işçi sürekli ve bağımlı olarak işverenin işini görmekte ve temel olarak işveren de iş görme edimi karşılığı temel olarak ücret ödemektedir. Ücret iş görme ediminin ana karşılığı olsa dahi, profesyonel futbolcu sözleşmesinde kulübün ek edimlerinin de bulunması gerekmektedir. Bu hususlar Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı (“PFSTT”) madde 24’te belirtilmiştir. İlgili madde uyarınca Kulüp, futbolcunun hazır olması için ve sağlığını koruması için gerekli ve yeterli antrenör ve kulüp doktoru bulundurmak zorundadır. Ayrıca futbolcunun gelişimini sağlayabileceği bir antrenman tesisi de kurmak zorundadır.

Ücret Ödeme Borcu

Profesyonel futbolcu sözleşmesinde, kulübün ana edimi ücret ödeme borcudur. Ücret, futbolcunun iş görme ediminin karşılığıdır. Ücret, aksine bir adet yok ise aralıklı edim olarak ödenir. Sözleşmede ifanın hangi tarihte hangi hesaba yapılacağı da gösterilmelidir. Aksi takdirde ücret ödeme borcu, sözleşme kurulduğu tarihte muaccel olur ve para borcu olduğu için alacaklının yerleşim yerinde ödenir. Oyuncuya ödenecek ücret, karşımıza imza parası, prim veya maaş olarak karşımıza çıkabilir. İmza ücreti Türk Borçlar Kanunu (“TBK”) madde 177 kapsamında bağlanma parası olarak değerlendirilmelidir. Adet uyarınca da imza parası, asıl alacaktan mahsup edilmek üzere verilmez. Bu sebepten ötürü de oyuncunun alacağından bağımsız ayrı bir borçtur. İkincil ücret ise oyuncunun maaşıdır. Maaş, oyuncuya ödenen aylık ödemelerdir. Genel de Kamuoyu Aydınlatma Platformu’na (“KAP”) bildirilen bedel oyuncunun maaşının yıllık hesaplanmış halidir. Bu maaşın periyodik dönemlerde yani aylık olarak ödenmesi gerekmektedir. Asgari ücretten her halde fazla olmak zorundadır. Bir diğer ücret ise primdir. Prim, kulübün futbolcuya başarılı olması durumunda motivasyonunu artırmak için yaptığı ödemelerdir. Hizmet sözleşmesi ve vekalet sözleşmesi arasındaki temel fark, sonucun taahhüt edilmemesidir. Bu sebepten ötürü, hizmet sözleşmesinde işçi sonucu vaat etmemelidir. Ancak burada sonuç yine taahhüt edilmemektedir. Şarta bağlı bir borcun doğması söz konusudur. İstenilen husus gerçekleşirse, kulübün futbolcuya ücret ödemesi gündeme gelecektir. Bu ücretin hukuki niteliği ise şarta bağlı sözleşmedir. Şart gerçekleşirse, kulübün ücret ödeme borcu doğacaktır.

Çalıştırma Borcu

Futbolcunun sözleşmeden doğan asli edimi futbol oynamaktır. İşte kulüp de futbolcunun asli edimini ifa edebilmesi için futbolcuyu maç kadrosuna alması gerekir. Bu futbolcunun her maçta yer alması gerektiği anlamına gelmemektedir. Zira futbol bir takım oyunudur ve as takım oyuncuları olduğu gibi yedek ve rotasyon oyuncular da kadroda bulunmalıdır. Bu perspektiften bakıldığında futbolcunun görevi gereği, teknik ekibin uygun bulduğu süre boyunca maç kadrosuna alınması gerekmektedir. Kulübün maç kadrosuna almaması sonucu futbolcu maçta yer almayacaktır. Böylece hem asli edimini ifa edemeyecektir hem de PFSTT madde 28 uyarınca fesih hakkı doğabilecektir.

Futbolcuyu Hazır Bulundurma Borcu

Genel olarak hizmet sözleşmesinde, işverenin işçiyi gözetmesi gerekir. Gözetme borcu, işçinin menfaatleri doğrultusunda gerekli önlemleri almak olarak tanımlanabilir. Bu kapsamda kulüp, futbolcunun futbol aktivitesini icra ederken veya bu aktiviteye hazırlanırken menfaatlerini gözetip, gerekli önlemleri almalıdır. Örneğin, kulübün antrenman sahalarını geliştirmeli ve kulüp doktoru istihdam edilmelidir. Ayrıca antrenman programları da futbolcunun sağlığı gözetilerek düzenlenmelidir.

Futbolcunun sakatlığı ve hastalığı durumunda da kulüp gerekli tedaviyi uygulamalıdır. Buna ek olarak futbolcunun iş görme edimi fizikseldir. Fiziksel olması sebebiyle de futbolcunun belirli bir fiziksel kapasiteye ulaşması gerekmektedir. Kulüp futbolcunun en üst seviyede kondisyona sahip olması için elinden gelen bütün imkanları sağlamakla mükelleftir. Örneğin, hazırlık kampları ve hazırlık maçı düzenlemek veya antrenman tesislerini geliştirmek bu kapsamda yorumlanabilecektir.

Bu tedbir ve teşviklere ek olarak futbolcunun teknik bilgi ve oyun içi bilgisini arttırıcı kurs ve seminerler de verilmelidir. Futbolcunun teknik bilgisini arttırmak genel olarak teknik direktör ve antrenörler tarafından yerine getirilmekteyse de kulüp ayrıca ek seminerlerde de oyuncunun bulunmasını sağlayabilecektir.

Futbolcunun iş görme edimini ifa etmek için gereksinim duyduğu araç ve gereçler, örneğin forma ve kramponlar da kulüp tarafından temin edilmelidir. Ayrıca kulüp futbolcuların maç için ulaşım ve konaklama giderlerini de karşılamak zorundadır. Bu husus futbolcunun edimini ifa edebilmesi için elzemdir ve bu giderlerin futbolcu tarafından karşılanması aksine bir sözleşme yoksa beklenemez.

Ücret ve Futbolcuyu Hazır Bulundurma Borcu Dışındaki Borçları

Yukarıda bahsi geçen borçlar sözleşmeden doğmaktadır. Ancak bazı hallerde PFSTT kulübe bazı borçlar yüklemiştir. Örneğin Kulübün futbolcuya disiplin cezası verebilmesi için disiplin talimatını Türkiye Futbol Federasyonu’na (“TFF”) tebliğ etmek zorundadır. Ayrıca disiplin cezasının para cezası içermesi durumunda, bu disiplin cezasının futbolcuya ve TFF’ye tebliğ edilmesi gerekir. Aksi takdirde disiplin cezasının hukuki bir sonucu olmayacaktır.

Ayrıca futbolcu İş Kanunu’na tabi olmasa bile, kulüp ile futbolcu arasında hizmet sözleşmesi bulunması hasebiyle bazı yükümlülükleri doğmaktadır. Futbolcunun SGK primlerinin ödenmesi, işe başlama bildirisinin yapılması bu yükümlülüklere örnek olarak verilebilecektir.

Futbolcunun iş görme edimini ifa edebilmesi için yani maça çıkabilmesi için TFF nezdinde lisans alması gerekmektedir. Bu lisansın çıkarılması da kulübün yüklendiği bir borçtur. Bu nedenle herhangi bir sebeple futbolcunun lisansının çıkmaması durumunda, profesyonel futbolcu sözleşmesi geçerli olacaktır ancak sözleşmeden doğan borç imkansızlaşmış olacaktır. Bu durumda taraflar sözleşmeyi sonlandırabilir veya TFF’nin yeni lisans dönemini bekleyebilecektir

Sonuç

Kulübün profesyonel futbolcu sözleşmesinden doğan ana borcu ücrettir. İş görme edimi karşılığında kulüp ücret ödemelidir. Ücret imza parası, maaş veya prim olarak karşımıza çıkar. Maaşlar da maç başı ücret veya genel ücret gibi belirlenebilir. Ücretin dışında kulübün, futbolcunun gelişimini sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu kapsamda antrenman sahası geliştirir ve hazırlık kampları düzenlemektedir. Ayrıca futbolcunun sakatlanması veya hastalanması durumunda veya sakatlanmaması için gerekli önlemleri almalıdır. Kulüp doktoru istihdam ederek antrenman programlarını antrenör eşliğinde hazırlamalı ve takip etmelidir. Ayrıca bazı borçların da kanundan veya talimattan doğduğu unutulmamalıdır.
Bilgilerinize sunarız.