29.07.2023 tarihli 32263 sayılı Resmî Gazete’de sağlık hizmetlerinde tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerine ilişkin temel ilke ve ölçütlerin belirlenmesi ve bu faaliyetlerin denetlenmesi ve uygulanacak yaptırımlara ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) yayımlanmıştır. Yönetmelikle birlikte sağlık hizmet sunumunda örtülü veya açık reklam yapılması ve yaptırılması yasak tutulmuş, yönetmelikte belirtilen ilke ve esaslara uyulması kaydıyla tanıtım ve bilgilendirme yapılabileceği ifade edilmiştir.

Yönetmeliğin 5. maddesinin 1. fıkrasında bu ilkeler şu şekilde belirtilmiştir:

(a) Tanıtım ve bilgilendirmelerde, genel ahlaka, tıbbi deontoloji ve meslek etiği kurallarına uyulması zorunludur.

 (b) Sağlık hizmet sunumu ile ilgili bilgilendirmeler, sadece konusunda hukuken yetkili sağlık meslek mensupları tarafından yapılabilir.

(c) Sağlık tesislerinin hasta tedavi ettiği uzmanlık dallarından başka hastaları kabul ve tedavi ettiği intibaını uyandıracak şekilde halkı yanıltan, yanlış yönlendiren, kişi ve toplum sağlığını tehlikeye düşüren, talep ve haksız rekabet ortamı yaratan tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.

 (d) Tanıtım ve bilgilendirmelerde; sağlık meslek mensubu tarafından yapılsa dahi, doğruluğu bilimsel ve klinik olarak kanıtlanmamış, yerleşik tıbbi metot haline gelmemiş, Bakanlıkça tıbbi işlem olarak tanımlanıp düzenlenmemiş tıbbi ve tedavi yöntemleri hakkında açıklamalara yer verilemez, bu yöntemlerle hastalıkların tedavi edildiği veya tedaviye yardımcı olunduğuna dair ifadeler kullanılamaz.

 (e) Tanıtım ve bilgilendirmelerde; 1219 sayılı Kanunda ana dal ve yan dal uzmanlığı dışında uzmanlık unvanı yazılamaz ve kullanılamaz.

(f) Hastaların sağlık hizmetine yönelik teşekkür ilanında bulunduğuna dair izlenim oluşturacak faaliyetlerde bulunulamaz.

(g) Tanıtım ve bilgilendirmeler, hastayı sağlık meslek mensubuna veya sağlık kuruluşuna doğrudan veya dolaylı biçimde yönlendirecek içerikte olamaz.

(ğ) Tıbbi yardım hizmetleri, genel sağlık kontrolü (check-up), sağlık taraması, danışmanlık, bilgilendirme gibi sebeplerle aracı kuruluş, yayın ve iletişim kanalları vasıtasıyla belirli bir sağlık meslek mensubuna ve sağlık kuruluşuna yönlendirme yapılamaz.

(h) Bilimsel terimler, araştırma sonuçları veya bilimsel yayınlardan yapılan alıntı ve istatistiki veriler gerçekte olduklarından farklı sonuçlar doğuracak biçimde sunulamaz.

(ı) Sağlık hizmetine konu olan mal veya hizmetin diğerlerinden farklı ya da daha üstün olduğu algısı oluşturacak biçimde insanların güvenini kötüye kullanan ya da bilgi eksikliğini istismar eden tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.

(i) İnternet sitelerindeki bilgilendirmenin son güncelleme tarihi ile internet sitesi editörüne ulaşılabilecek iletişim bilgileri açıkça belirtilir.

(j) İnternet arama motorlarına sağlık tesisleri ve hekimler tarafından kayıt yaptırılabilir. Ancak, kullanılacak anahtar kelimeler ve arama motorlarında çıkan sonuç sayfasında yer alan tüm bilgiler işbu Yönetmelikteki ilkelere aykırı olamaz.

(k) Kişilerin bilgi ve rızaları olmaksızın kişisel telefonları aranamaz, mektup, kısa ileti, elektronik posta ve sosyal paylaşım araçları vasıtasıyla ileti gönderilerek reklam ve tanıtım yapılamaz.

(l) Sağlık hizmetleri; özendirme, çekiliş ve hediye gibi pazarlama amaçlı sunulamaz ve bu amaca yönelik reklam, tanıtım ve bilgilendirme yapılamaz.

Ayrıca tanıtım ve bilgilendirmelerde görsel içerik kullanımına ilişkin esaslar da belirlenmiştir. Bu kapsamda görsel içeriklerin kullanılabilmesi için alınan izin karşılığında hastaya herhangi bir ödeme ya da indirim yapılamayacağı ve hediye verilemeyeceği; tanıtım ve bilgilendirmede kullanılacak video ve fotoğraflara ait ortamların, kullanılan tekniklerin gerçeğine aykırı olamayacağı; yanıltıcı makyaj olmaksızın görüntülenmesinin ve işlem tarihi ve görselin görüntülendiği tarihin belirtilmesinin zorunlu olduğu; görsel içerikler üzerinde sonradan teknolojik değişiklik veya düzeltme uygulanamayacağı; görsel içeriklere ilişkin yapılan hasta yorumları veya teşekkür ilanı anlamına gelecek ifadelerin paylaşılamayacağı ve görsel içeriklere ait paylaşımların tamamen yoruma kapatılmasının zorunlu olduğu; ameliyat veya tıbbi girişim esnasında ve ameliyathanede hasta görüntüsünün paylaşılamayacağı; paylaşılan görsel içeriklerin yazılı, görsel basın, sosyal medya platformları, internet siteleri gibi mecralarda sponsorlu olarak ya da ücret verilerek yayınlatılamayacağı; daha üstün veya daha iyi olduğu izlenimini vermeye yönelik olarak bölge, mekân, tıbbi cihaz, donanım, araç, gereç veya personel yahut benzeri herhangi bir unsur ile ilgili görsellerin paylaşılamayacağı gibi kısıtlamalar getirilmiştir.

Diğer yandan Yönetmelikte hekim veya diş hekimleri tarafından yönetmeliğe aykırı davranıldığı anlaşılması halinde idari para cezası uygulanacağı, aynı zamanda bu faaliyetlerin yapıldığı tespit edilen sağlık tesisinin iki kez uyarılacağı, bir yıl içerisinde üçüncü kez bu yönetmelik hükümlerine aykırı tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri yapıldığının tespit edilmesi halinde ise üç gün süreyle ilgili tıp veya uzmanlık dalındaki birimin faaliyeti durdurulacağı, yönetmeliğe aykırı olarak tanıtım ve bilgilendirme yapıldığı tespit edilen uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisi veya uluslararası sağlık turizmi aracı kuruluşu uyarılacağı, bir yıl içerisinde ikinci kez tespit edilmesi halinde bir ay, üçüncü kez tespit edilmesi halinde bir ay, üçüncü kez tespit edilmesi halinde ise üç ay süreyle kuruluşun ve tesisin sağlık turizmi faaliyeti durdurulacağı, organ nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerinde bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığın ilk kez tespit edilmesi halinde, organ nakillerinin uygulandığı tıbbi tedavi merkezlerinin kadavra organ dağıtımı üç ay süreyle durdurulacağı ikinci tespitte ise nakil türüne göre üç ay süre ile faaliyet izni iptal edileceği gibi yaptırımlar öngörülmüştür.

Özetle; sağlık hizmeti sunumunda reklam yapılması ve yaptırılmasının yasak olduğu belirtilmiş olup bu kapsamda tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin ancak yönetmelikte belirtilen ilke ve esaslara uyulması kaydıyla yapılabileceği öngörülmüştür. Diğer yandan sosyal paylaşım ve internet sitelerinde yapılan tanıtım ve bilgilendirmelerde de ilkelere uyulmasının zorunlu olduğu belirtilmiş olup bu ilkelere aykırı olarak tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde bulunanlar ile paylaşanların aynı derecede sorumlu olduğu düzenlenerek belirlenen ilkelere aykırılık halinde yaptırım uygulanması öngörülmüştür.

 Bilgilerinize sunarız.